Trung tâm chùa nằm ở xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, cách Hà Nội khoảng 60 km, nằm ven bờ phải sông Đáy. Trung tâm của cụm đền chùa tại vùng này chính là chùa Hương nằm trong động Hương Tích. Động Hương Tích được gọi là “Nam Thiên Đệ Nhất Động”.
Chùa Thiên Trù là một danh lam thắng cảnh tiêu biểu của Việt Nam mà du khách nhất định một lần nên ghé thăm nơi đây bởi sự nổi tiếng của bề dày lịch sử và khung cảnh thiên nhiên hữu tình của nó.
4. Chùa Một Cột – Hà Nội
Chùa Một Cột (hay Chùa Mật) còn có tên khác là Diên Hựu Tự hoặc Liên Hoa Đài. Đây là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo ở Việt Nam, nằm giữa lòng thủ đô Hà Nội. Chùa Một Cột chỉ có một gian nằm trên một cột đá ở giữa hồ Linh Chiểu nhỏ có trồng hoa sen.
Chùa Một Cột đã được chọn làm một trong những biểu tượng của thủ đô Hà Nội, ngoài ra biểu tượng chùa Một Cột còn được thấy ở mặt sau đồng tiền kim loại 5000 đồng của Việt Nam. Tại quận Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh cũng có một phiên bản Chùa Một Cột được xây dựng năm 1958.
Trải qua nhiều triều đại, nhiều biến cố lịch sử nên chùa có nhiều sự thay đổi. Từ thời Lý, Trần, Lê và sau này là nhà Nguyễn, chùa được trùng tu, sửa chữa nhiều lần. Bởi vậy mà những đặc trưng văn hóa – kiến trúc trong từng thời kì cũng có sự đổi thay và khác biệt.Đặc biệt, vào năm 1954, thực dân Pháp đã phá hủy chùa Một Cột.
Toàn bộ kiến trúc cũ của chùa đều bị mất đi, chỉ còn lại cột trụ dưới lòng hồ Linh Chiểu và mấy xà gỗ. Ngay sau đó chùa đã được Chính phủ tu sửa lại. Cho đến nay, dù trải qua thêm vài lần tu sửa nhưng chùa vẫn mang những nét điển hình của kiến trúc cũ ngày xưa.
5. Chùa Thiên Mụ (Thừa Thiên – Huế)
Chùa Thiên Mụ (còn gọi là chùa Linh Mụ) là một trong những thắng cảnh tâm linh đẹp được nhắc đến nhiều nhất tại Huế. Không chỉ đi vào những bài thơ lãng mạn của xứ Huế mà còn trong cả câu ca, Thiên Mụ cũng được coi là một ngôi chùa linh thiêng và những cảnh đẹp không thể bỏ qua của bất cứ du khách nào khi đặt chân đến thủ đô cổ xưa này.
Chùa Thiên Mụ toạ lạc trên đồi Hà Khê, tả ngạn sông Hương, cách thành phố Huế 5 km về phía Tây. Chùa Thiên Mụ là ‘Quốc Tự Đệ Nhất’ nên nhiều sư được phong tước hiệu. Chùa là ngôi danh lam cổ tự bậc nhất của xứ Huế.
Đặc biệt, biểu tượng của chùa mà phải nhắc đến đó là Tháp Phước Duyên, tháp cao 21 mét với hình dạng bát giác và có bảy tầng, mỗi tầng trong đó là dành cho một vị Phật khác nhau. Đứng trên tòa tháp du khách có thể nhìn dòng sông Hương phẳng lặng và ngắm những du thuyền nhẹ trôi trên sông.
6. Chùa Vĩnh Nghiêm – TP. HCM
Chùa được xây dựng từ năm 1964 và hoàn thành năm 1971, tọa lạc ở số 339 Nam Kỳ Khởi Nghĩa (gần cầu Công Lý), phường 7, quận 3, TP. HCM, do kiến trúc sư Nguyễn Bá Lăng vẽ kiểu với sự cộng tác của kiến trúc sư Lê Tấn Chuyên và Cổ Văn Hậu.
Khuôn viên của chùa vào khoảng 6.000 m², bao gồm 3 khu chính là Tam Quan, Tòa nhà trung tâm và các Bảo tháp. Kiến trúc mái ngói cong vút, từng đường khắc, chạm trổ đều tỉ mỉ và tinh tế.
Những công trình chạm khắc gỗ ở đây có bao lam tứ linh, bao lam cửu long, các tượng La-hán… Đặc biệt là các phù điêu trên các hương án chạm các ngôi chùa danh tiếng trong nước và các nước Châu Á.
Các nghệ nhân Nguyễn Văn Phúc, Nguyễn Văn Dụ, Bá Nhâm và tập thể thợ chạm những năm 1960 đã đạt những thành tựu đáng kể về mặt điêu khắc gỗ ở đây.
7. Chùa Xá Lợi – TP. HCM
Ngôi chùa tọa lạc tại số 89, đường Bà Huyện Thanh Quan, phường 7, quận 3, thành phố Hồ Chí Minh. Chùa được khởi công xây dựng vào ngày 5 tháng 8 năm 1956 và khánh thành vào các ngày 2, 3, 4 tháng 5 năm 1958.
Tháp chuông có 7 tầng, được khởi công xây dựng ngày 15/12/1980 và khánh thành ngày 23/12/1961. Đại hồng chung được đem lên tháp ngày 17/10/1961 dưới sự chứng minh của cố Hoà thượng Thích Tịnh Khiết.
Ngôi chùa được xây dựng theo bản vẽ của hai kiến trúc sư Trần Văn Đường và Đỗ Bá Vinh, nổi bật với ngôi Chính điện và tháp Chuông bảy tầng ngay cổng. Ở phần chính điện có diện tích rộng rãi, thiết kế thoáng mát, ánh sáng được tận dụng rất tốt nhờ hệ thống các cửa sổ cao cộng với mặt tường được tô đá màu vàng bắt mắt.
Trước đây, chùa là nơi đặt trụ sở Hội Phật học Việt Nam. Chùa được chọn làm nơi tổ chức Đạo hội thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam họp từ ngày 30/12/1963 đến ngày 01/01/1964. Chùa nguyên đặt trụ sở của Giáo hội Phật giáo Việt Nam (Văn phòng II). Ngày 31/8/1991, chùa là nơi tổ chức lễ tiếp nhận và phát hành 2 tập đầu tiên Đại Tràng Kinh Việt Nam.
8. Chùa Bà Thiên Hậu – Bình Dương
Chùa Bà Thiên Hậu ở Bình Dương (gọi tắt là chùa Bà Bình Dương) hay miếu bà Thiên Hậu, có tên chữ là Thiên Hậu Cung. Cho tới hiện nay chúng ta vẫn chưa biết được chùa bà Thiên Hậu xây dựng vào năm nào, chỉ biết rằng lúc đầu ngôi chùa này tọa lạc bên rạch Hương Chủ Hiếu.
Mãi cho đến năm 1923, sau khi ngôi miếu đã bị hư hoại do hỏa hoạn thì bốn Bang người Hoa tại đây là Triều Châu, Quảng Đông, Hẹ và Phúc Kiến chung sức tái tạo lại ngôi chùa ở vị trí ngày nay. Đây là ngôi chùa do các bạn người Việt gốc Hoa lập ra để thờ vị nữ thần là Thiên Hậu Thánh Mẫu.
Ngôi miếu gồm 3 dãy nhà, ở giữa là chính điện có đề chữ “Thiên Hậu Cung”, hai bên là câu đối ca ngợi công ơn của bà. Lễ hội chính ở Miếu bà được long trọng tổ chức vào ngày 14 và ngày rằm tháng Giêng âm lịch hàng năm, đông vui nhất là lễ hội rước kiệu Bà vào ngày rằm.
Ngôi chùa này bao gồm ba dãy nhà, ở giữa là chính điện đề ba chữ “Thiên Hậu Cung”, hai dãy nhà bên thì được xem như là Đông lang, Tây lang của ngôi chùa. Ở trên hai cánh cửa chính có đề bốn chữ “Quốc Thái Dân An”, còn ở hai bên là cặp câu đối ca ngợi công đức của Thiên Hậu Thánh Mẫu.
Khi bước vào sân chùa, trước cửa điện có đặt một cái đỉnh lớn để cho người dân đến cúng và cắm nhang. Lễ hội Chùa Bà là một trong những lễ hội văn hóa lớn nhất của tỉnh Bình Dương và được tổ chức hàng năm vào ngày rằm tháng Giêng Âm lịch với nhiều chương trình đặc sắc. Thu hút hàng trăm ngàn lượt khách du lịch và hành hương tới nơi này.
9. Miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam – An Giang
Miếu Bà Chúa Xứ tọa lạc dưới chân núi Sam thuộc phường núi Sam, thành phố Châu Đốc, tỉnh An Giang. Miếu Bà Chúa Xứ có rất nhiều truyền thuyết huyền bí xung quanh hoàn cảnh ra đời của ngôi miếu, được truyền lại từ thế hệ này sang thế hệ khác.
Đây là một di tích nổi tiếng ở khắp vùng Đồng bằng sông Cửu Long, hàng năm thu hút gần 2 triệu lượt người đến cúng bái, tham quan. Khách hành hương, du lịch đến từ khắp nơi trên cả nước, tạo nên một mùa lễ hội sôi nổi, đông đảo, kéo dài suốt nhiều tháng.
Theo truyền thuyết xưa, cách đây khoảng 200 năm, người dân địa phương tại Châu Đốc đã phát hiện ra tượng Bà ở trên đỉnh núi Sam và muốn đưa tượng Bà xuống. Tuy nhiên, hàng chục thanh niên cường tráng khiêng tượng Bà nhưng đều không được.
Sau đó, qua miệng bà “cô Đồng” bảo chỉ cần 9 cô gái đồng trinh lên khiêng xuống thì sẽ được, nhưng khi khiêng đến chân núi thì tượng Bà bất ngờ nặng trịch không thể đi nữa. Người dân nghĩ Bà chọn nơi đây để an vị thế nên đã lập miếu tôn thờ Bà ở đây.
10. Chùa Đại Tòng Lâm (Bà Rịa – Vũng Tàu)
Chùa Đại Tòng Lâm, tên đầy đủ là Vạn Phật Quang Đại Tòng Lâm Tự, là một ngôi đại tự có nhiều công trình quy mô và hiện đại nằm trên địa phận ấp Quảng Phú, huyện Tân Thành, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu của Việt Nam.
Khu vực cửu phẩm cực lạc với 48 tượng Phật A Di Đà
Ngôi chùa do Hòa thượng Thích Thiện Hòa (1907-1978) từ chùa Ấn Quang (Thành phố Hồ Chí Minh) đến khai sơn vào năm 1958 với mục đích xây dựng nơi đây thành một đại tòng lâm có quy mô lớn, tiến đến mở Phật học viện, quy tụ tăng ni khắp nơi về tu học, đào tạo lực lượng kế thừa thực hiện sự nghiệp hoằng pháp độ sinh. Sau khi Ngài mất (1978), ý nguyện này vẫn được các vị trụ trì kế tục thực hiện
Chùa Đại Tòng Lâm có quần thể kiến trúc bao gồm chùa chiền, thiền viện, tịnh thất và trường cao đẳng Phật học, nơi đào đào và tu học của tăng ni mọi miền. Kiến trúc đồ sộ đã giúp điểm đến Vũng Tàu này xác lập 6 kỷ lục quốc gia gồm:
– Chùa có ngôi chính Điện lớn nhất Việt Nam.
– Ngôi chùa có tượng phật nhiều nhất Việt Nam.
– Khóa An cư kiết hạ có số Tăng ni tập trung nhiều nhất Việt Nam.
– Pho Tượng Bồ Tát Di lặc nguyên khối bằng đá hoa cương lớn nhất Việt Nam
– Vườn Cửu phẩm Cực Lạc tôn trí tượng phật A Di Đà Bằng đá hoa cương nhiều nhất Việt Nam.
– Bộ Tượng Tam Thánh Cực Lạc bằng đá hoa cương lớn nhất Việt Nam.
